رنگ‌ها توانایی ایجاد فضا یا از بین بردن آن را دارند. یکی از جنبه‌های مهم طراحی داخلی انتخاب رنگ مناسب آن فضا است.

رنگ‌ها در دنیای واقعی وجود خارجی ندارند و تنها اثر امواج الکترومغناطیسی است که بر مغز و چشم تاثیر میگذارد و باعث تعریف رنگ می‌شود. رنگ نقش حیاتی در دنیای طراحی دارد و به دلایل بسیاری ، می تواند زندگی انسان را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.

با این وجود رنگ‌ها و عوامل دیگر مانند نور، متریال، عایق صدا و ... تاثیر زیادی بر زندگی انسان‌های می‌گذارد و باعث به وجو آمدن خلق و خو، احساسات و هیجانات متنوعی در افراد می‌شود.

به همین دلیل طراحان و معماران بر آن هستند که محیطی را ایجاد کنند که اثرات روانی مطلوبی بر روی کاربر نیز داشته باشد.

دانستن اثرات روانشناختی رنگ‌ها برای افرادی که در زمینه‌های مختلف طراحی (معماری داخلی، طراحی گرافیک، تبلیغات) کار می‌کنند، ضروری است. زمان تولد تا زمان مرگ، مفهوم رنگ در تمام مراحل زندگی مشهود است، و به همین ترتیب استفاده و انتخاب رنگ بسیار قابل توجه است.

رنگ که عنصری ترکیبی از نور است به وسیله هر یک از امواجش حسی را پدید می‌آورد. هر رنگ بر روی افراد مختلف خاصیت‌های متفاوتی از خود بروز می‌دهد.

دلیل این موضوع به عواملی چون جنسیت، سن، نژاد، فرهنگ و تجارب زندگی شخص وابسته است. هر چند همیشه انسان‌ها به رنگ‌ها واکنش نشان می‌دهند، نوع واکنش و رنگ مهم نیست، بلکه اثر گذاری آن ملاک است.

رنگ‌ها عناصری ترکیبی از نور هستند. در واقع این امواج می‌توانند احساسات مختلفی را در انسان به وجود بیاورند.

اگر تئوری رنگ‌ها را درک کنید خواهید توانست محیط‌هایی با اهداف مختلف برای ایجاد احساسات مختلف به وجود بیاورید. همه رنگ‌ها با تغییر در تنالیته‌های متفاوت و در ترکیب با سایر رنگ‌ها می‌توانند ماهیت خود را تغییر دهند در واقع برای انتخاب یک رنگ تنها معیار قرار دادن یک عنصر خاص طراحی داخلی کافی نیست زیرا شما بایستی موارد بیشتری را مدنظر قرار دهید.

رنگ‌ها اساسا به سه طریق رفتار می‌کنند آنها می‌توانند فعال، غیرفعال یا خنثی باشند. رنگ‌هایی که درطراحی دکوراسیون داخلی استفاده می‌شود بر فضای ایجاد شده قطعا تاثیر گذار بوده و  باید قبل از اینکه رنگ‌ها را انتخاب کرد به درستی آنها را ارزیابی نمود.

اکثر چرخه‌های رنگ از ۱۲ رنگ تشکیل شده‌اند اما در بعضی از آن ها این عدد می‌تواند کمتر و یا بیشتر باشد و تعداد نامحدودی از سایه‌ها را نیز در بر‌گیرد. اولین بار اسحاق نیوتون حدود پانصد سال پیش رنگ‌ها را به شکل چرخه به تصویر درآورد. چرخه‌های رنگ دیگری از جمله چرخه رنگ گوته، چرخه رنگ ایتن و چرخه رنگ مانسل از مطرح‌ترین چرخه‌های رنگ هستند.

رنگ‌های اولیه: قرمز، آبی و زرد. سه رنگی خالصی هستند که به عنوان مادر رنگ‌ها آنها را معرفی می‌کنیم و از مخلوط کردن رنگ‌های دیگر به دست نمی‌آیند.

رنگ‌های ثانویه:

نارنجی، بنفش و سبز که از ترکیب رنگ‌های اولیه به وجود می‌آیند.

رنگ‌های گروه سوم:

این رنگ‌ها شامل ۶ گروه می‌شوند که از ترکیب رنگ‌های اولیه و فرعی ایجاد می‌شوند.

رنگ‌های مکمل:

رنگ های مکمل رنگ‌هایی هستند که در چرخه رنگ رو به روی هم قرار دارند. معمولاً در این الگو برای رنگ دکوراسیون یک رنگ به عنوان رنگ اصلی و دیگری به عنوان رنگ تأکیدی استفاده می‌شود.

رنگ‌های قرمز و سبز، آبی و نارنجی یا زرد و بنفش که در چرخه رنگ مقابل یکدیگر هستند و به عنوان رنگ مکمل استفاده می‌شوند.

الگو رنگ‌های مکمل دو بخشی:

برای رنگ‌بندی با این الگو ابتدا رنگ اصلی خود را انتخاب کنید سپس به جای انتخاب رنگ مکمل مقابل رنگ اصلی خود، دو رنگی که در دو طرف رنگ مکمل قرار گرفته‌اند را انتخاب کنید که گزینه امن‌تر و مناسب‌تری است.

الگو رنگ‌های سه‌گانه:

انتخاب الگوی رنگ‌های سه گانه، بر روی چرخه رنگ با فاصله‌های مساوی گاهی اوقات به عنوان الگوی مثلث شناخته می‌شود.

الگو رنگ چهارضلعی:

رنگ‌ها به صورت دو به دو یک گروه رنگی مکمل را می‌سازند و بر روی چرخه رنگ، شکل مستطیل را تشکیل می‌دهند. در این الگوی رنگی، دمای رنگ نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند.

 الگو رنگ مربع:  

همانند الگوی رنگی مستطیل است با این تفاوت که به جای انتخاب دو جفت رنگ مقابل هم در چرخه رنگ، از رنگ‌هایی استفاده می‌شود که با فاصله مساوی بر روی چرخه قرار دارند.

رنگ قرمز:

رنگ جسورانه و تحریک کننده است، رنگی از دل آتش، اشتیاق، خطر و قدرت است.

تاثیر این رنگ در افزایش هوشیاری، جذب توجه، فعال شدن و تحریک مغز، هیجان، شجاعت و قدرت می باشد. حس بویایی و اشتها را افزایش می‌دهد. رنگ قرمز، در فضای داخل می‌تواند موجب هیجان و تأثیر منفی نسبت به زمان شود و سبب اختلال در خواب شود. بنابراین، بهتر است در صورت نیاز از رنگ  قرمز در فضای داخلی به خصوص در پوشش کف و تفاوت ارتفاع استفاده کنید.

رنگ سبز:

رنگی که از طبیعت الهام گرفته و سرشار از بکر بودن است. سبز رنگی بسیار دوست داشتنی و جذاب است و قابلیت تطبیق سریع و هماهنگی بالا با سایر رنگ‌ها را دارد.

سبز توسط افرادی که هوشمند، اجتماعی، خوش صحبت و علاقه مند به غذا هستند ترجیح داده می‌شود. با توجه به اثرات روحی و روانشناختی می‌توان ادعا کرد که رنگ سبز، اثر آرامش بخش و حتی طراوت و شادابی بر روی افراد می‌گذارد.

به همین دلیل استفاده از سبز در اتاق خواب، فضایی سرشار از آرامش را به همراه دارد.

رنگ آبی:

این رنگ در خود آرامش و صلح طلبی را به دنبال دارد.

آبی بیشتر با  هماهنگی، وفاداری، اعتماد، فاصله، ابدیت، تخیل، سردی و گاهی ناراحتی همراه است.

استفاده از رنگ آبی سبب وسعت فضایی می‌شود. سردی و سکون این رنگ در فضای حمام یا سرویس بهداشتی رنگی شایسته بوده، همچنین یکی از بهترین رنگ‌ها برای اتاق خواب رنگ آبی است، زیرا ایجاد احساس آرامش در زمان استراحت می‌شود. برای تکمیل این رنگ بهتر است از رنگ سفید و زرد استفاده شود زیرا گر از رنگ آبی بیش از اندازه استفاده شود باعث ایجاد افسردگی در انسان می‌گردد.

رنگ زرد:

رنگ زرد رفاه، همدردی، گرما، تعهد و حتی بزهکاری را به نمایش می‌گذارد.

زرد به عنوان آفتابی و شادمانی تفسیر می‌شود، که نشان می‌دهد که شادترین رنگ در طیف است.

امواج نور زرد به عنوان محرک‌های مغز و سیستم عصبی عمل می‌کنند و اعصاب را در عضلات فعال می‌کنند. این رنگ با خرد، ثروت و ایده‌آلیسم ترکیب شده است.

استفاده از رنگ زرد در فضای داخلی سبب افزایش فعالیت‌های مردم در مکان‌های می‌شود، زیرا با نور روز و رنگ خورشید ترکیب می‌شود و مردم در طول روز گرایش بیشتری به فعالیت نسبت به شب دارند.

رنگ نارنجی:

نارنجی شادی، امنیت، خلاقیت، تحریک و فعال شدن را به همراه دارد. رنگ نارنجی شادی، شجاعت را نشان می‌دهد و همچنین توجه و میزان اکسیژن را که به مغز می‌رسد افزایش می‌دهد.  

نارنجی ترکیبی از رنگ زرد و قرمز است بنابراین اثرات آن در فضای داخل نیز ترکیبی از این دو است. این رنگ فضای کنجکاوی را ایجاد می‌کند و اثری تحریک کننده در فضا دارد. وجود این رنگ در فضای داخلی حس دوستی را افزایش می‌دهد.

رنگ بنفش:

بنفش نشان دهنده اقتدار، هرج و مرج، مرگ، فداکاری و عاشقانه است. رنگ بنفش بیشتر به پادشاهی، سحر و جادو، اسرار آمیز و مذهب مربوط می‌شود. بنفش نماد غرور، عصبانیت و فردگرایی است.

نگاه‌های شایسته و چشم نواز در پی این رنگ کم نیست، چرا که این رنگ را می‌توان یک رنگ سلطنتی نامید. نقش این رنگ در دکوراسیون داخلی لوکس بودن است.

رنگ مشکی:

سیاه به جای اینکه یک رنگ باشد، حالتی از "بی نوری" است. سیاه با زنانگی و حفاظت همراه است.

این رنگ به طور عمده عزاداری، پایان، محرمانه، قدرت، جادوی، خشونت، بدبختی را بازگو می‌کند. استفاده از رنگ مشکی در دکوراسیون داخلی در یک فضای محدود و برای ایجاد تضاد استفاده می‌شود.

استفاده بیش از حد از این رنگ باعث ایجاد احساس غم در ناخودآگاه افراد می‌شود. رنگ مشکی و طلایی یکی از ترکیب رنگ‌هایی که در طراحی دکوراسیون داخلی جهت القای احساس لوکس بودن استفاده می‌شود.

رنگ سفید:

این رنگ نماد صلح است. امنیت، خالص بودن، جوانی و بی‌گناهی از دیگر ویژگی‌هایی است که در رنگ سفید وجود دارد. در طراحی‌های مدرن از رنگ سفید بسیار استفاده می‌شود که سبب القای احساس شفافیت و پاکی است. این رنگ فضا را بزرگتر و شاداب‌تر می‌کند و به آسانی قابلیت هماهنگی با سایر رنگ‌ها را دارد.

1_ به این فکر می کنیم که چه مدت در آن فضا خواهیم گذراند و چه ساعاتی از روز، چه فعالیت‌هایی در آن اتاق انجام می‌شود و حال و هوایی که می‌خواهیم از رنگ‌های استفاده شده القا کنیم.

2- شما باید ببینید که آیا خورشید وارد اتاق می‌شود و چه ساعاتی از روز‌، صبح‌، بعد از ظهر‌، در طول روز یا به طور کلی (این به موقعیت اتاق بستگی دارد).

3- ببینید اتاق چقدر بزرگ است. بر این اساس از رنگ‌های روشن یا تیره استفاده کنید. رنگ‌های روشن احساس فضای بیشتری را ایجاد می‌کنند و رنگ‌های تیره یا گرم باعث کوچک‌تر به نظر رسیدن اتاق می‌شوند.

قانون 10-30-60: شاید 10-30-60 قدیمی‌ترین قانون طراحی داخلی‌، یک طرح رنگ را به درصد استفاده از رنگ تقسیم کند.

60% رنگ اصلی:

رنگ اصلی باید 60٪ رنگ استفاده شده در طراحی فضت شما باشد. طور معمول شامل رنگ دیوار‌، رنگ کف یا فرش و یک یا دو قطعه مبلمان است.

همچنین ممکن است شامل پنجره‌، مانند پرده یا پارچه باشد. همه این‌ها لزوماً نیازی به رنگ‌های یکدست نیستند‌، اما رنگ اصلی باید همیشه برجسته باشد.

30% رنگ ثانویه:

رنگ ثانویه 30٪ از طرح رنگ دکوراسیون شما را نشان می‌دهد. با داشتن تنها نیمی از میزان اشباع رنگ به عنوان رنگ اصلی‌، رنگ ثانویه برای جلب توجه در طراحی کلی شما رقابت نمی‌کند. در عوض‌، باید با رنگ اصلی در تضاد باشد. با داشتن رنگ متفاوت‌، رنگ ثانویه در تزئینات شما عمق و علاقه ایجاد می‌کند.

10% رنگ تاکید:

رنگ بعدی یک سوم رنگ ثانویه و یک ششم رنگ اصلی خواهد بود. هدف آن ایجاد علاقه و تضاد بیشتر با طرح رنگی شما است. باید از آن در تمام دکوراسیون استفاده شود تا چشم عمیق تر به سمت طراحی اتاق کشیده شود.

بهترین کاری که طراحان داخلی می‌توانند هنگام انتخاب رنگ برای فضا مورد نیاز کارفرما انجام دهند‌، استفاده از ترجیحات آنها در مکان‌های مورد نظرشان و انتخاب رنگ‌های مناسب آن فضا و متناسب با شخصیت کارفرما باشد که بتواند احساس راحتی هرچه بیشتر افراد را به همراه داشته باشد. رنگ‌ها قدرت زیادی دارند.

آنها نقش بسیار مهمی در زندگی ما دارند.

هنگامی که در مورد تأثیر آنها بر روی مردم ایده گرفتید‌، می‌توانید عاقلانه انتخاب کنید و در مورد روحیه‌ای که می‌خواهید منتقل کنید تصمیم بگیرید.

با رنگ‌ها بازی کنید‌، ترکیبات زیاد است‌، فقط با یکی یا دو حل نکنید‌، آنها را با هم مخلوط کنید تا احساس خوبی در مردم ایجاد شود.